Merkez bankası faiz kararları finans piyasalarında işlem yaparken en
fazla takip edilen temel analiz verilerinden bir tanesidir.Ülkelerin ekonomik aktivitelerini
dengede tutmak için uyguladığı politikalardan biri olan faiz kararları pariteler
üzerinde birebir etki sağlamaktadır. 'Merkez Bankası Faiz Kararı ne zaman açıklanır? Faiz Koridoru Nedir? Faiz Kararının Piyasalara etkisi nedir?' bu yazımızda detaylıca değineceğiz.
Faiz Kararı Nedir?
Faiz kararı; bir ülke para biriminin fiyat istikrarını sağlamak amacıyla borç alma ya da borç verme araçlarına uyguladığı, dolanımdaki parayı etkileyen maliyet ve kazanç politikasıdır.
Merkez bankası faiz kararlarını uygularken enflasyon, arz ve talep dengesini dikkate almaktadır.Bunun dışında siyasi nedenler ve global
bakış açısı da faiz kararlarını doğrudan etkilemektedir.
Merkez bankaları, ülkenin ihracat
ve ithalat hacmini istenen seviyeye getirmek için, dış ülke politikalarını da
göz önünde bulundurarak bu faiz kararını alabilmektedir.
Merkez Bankası Faiz Kararı Ne Zaman Açıklanır?
Merkez bankası faiz kararını, önceden ilan edilmiş bir
takvim çerçevesinde yapılan aylık toplantılarda almaktadır. Ülkenin makro ve mikro ekonomik verileri baz alınarak faiz kararı ile ne yönde atım atılacağına dair bir plan oluşturulur.Oluşturulan bu plan çerçevesinde belirlenen gün ve saatte faiz kararı açıklanır.
Faiz Koridoru Nedir?
Bir
ülke merkez bankasının likidite fazlası veya eksiğini temin etmek amacıyla
bankalara uyguladığı borç alma ve borç verme faiz oranları arasındaki farka faiz koridoru denir.Faiz koridoru, Alt Band yani borç alma faiz oranı ve Üst band yani borç verme faiz oranı ile politika faizinden oluşur.
Faiz koridorunun alt bandı - Borç alma faiz oranı
Elinde likidite fazlası olan bankaların mevduatını
değerlendirmek amacıyla merkez bankasına vermesi karşılığında almayı kabul
ettiği faiz oranıdır.TCMB’nin en iyi günlerde dahi bu oranın altında bir faiz
uygulamayacağının ifadesidir.
Gecelik borçlanma faizi olarakta adlandırılan alt bant ile TCMB,
ikincil piyasada oluşan kısa vadeli faiz oranlarını, döviz kurlarını ve
kredilerin büyüme hızını etkileyebilmektedir.
Faiz koridorunun üst bandı - Borç verme faiz oranı
Likidite ihtiyacı olan bir bankanın, merkez bankasından
mevduat alması karşılığında ödemeyi kabul ettiği faiz oranıdır. TCMB’nin en
kötü günlerde dahi bu oranın üstünde bir faiz uygulamayacağının ifadesidir.
1 hafta vadeli repo faiz oranı-Politika faizi
TCMB 1 hafta vadeli repo ihalesi açar. Fon ihtiyacı olan
bankalar ellerindeki tahvil ve bonoları merkez bankasına verip, karşılığında
para alırlar ve 1 hafta sonunda parayı iade edip, kağıtlarını geri alırlar.Bahsettiğimiz bu sistem politika faizi ile belirlenir.
Politika faizinin yükselmesi, bankalar için daha fazla
maliyete neden olduğu için, dengelemek amaçlı kendi faiz oranlarında revizeye
giderler.Fonları azalan bankalar kredi faizini yükseltir. Yine fon miktarını
artırmak için mevduat faiz oranlarını da yükseltmektedir.Bu sayede döviz
kurlarında da bir düşüş beklenmektedir.
TCMB eğer politika faizini düşürürse bu
sayılanların tersi gerçekleşir.Bankalar kredi faizini ve mevduat faiz oranlarını düşürecek ve bu sayede döviz kurlarında bir artış meydana gelebilecektir.
TCMB bu araçla banka ve finans kurumlarının piyasada
uyguladığı faiz oranlarını, bankalardan alınan kredilerin miktarını, hisse
senedi ve döviz gibi varlıkların fiyatlarını etkileyebiliyor.Bu nedenle
uygulanan faiz kararına politika faizi denmektedir.
Faiz Kararının Piyasalara Etkisi
- Üst band faiz oranı yükselirse - TL değer kazanır. Örneğin dolar tl kurunda liranın değer kazanmasına bağlı olarak aşağı yönlü bir hareket gözlenebilir.
- Üst band faiz oranı düşerse - TL değer kaybeder. Örneğin dolar tl kurunda liranın değer kaybetmesi neticesinde yukarı yönlü bir hareket gözlenebilir.
- Alt band faiz oranı yükselirse - TL değer kazanır. Türk lirasanın değer kazanması ile dövizde değer kaybı meydana gelebilir.
- Alt band faiz oranı düşerse - TL değer kaybeder. Türk lirasının değer kaybetmesi neticesinde döviz kurların yukarı yönlü bir hareket meydana gelebilir.
- 1 haftalık repo faiz oranı yükselirse - TL değer kazanır. TL nin değer kazanması diğer para birimlerinde aşağı yönlü bir ivme meydana getirebilir.
- 1 haftalık repo faiz oranı düşerse - TL değer kaybeder. TL'nin değer kaybetmesi nedeni ile döviz kurlarında yukarı yönlü bir hareket gözlenebilir.
Özet
Merkez Bankası faiz kararı finansal piyasalarda işlem yapılan yatırım araçlarının değerini doğrudan etkilediği için yakından takip edilmelidir. Özellikle borsa, forex ve viop işlemlerinde mutlaka teknik ve temel analiz yapılarak piyasa riski en aza indirgenmelidir.
Merkez bankası faiz kararı fiyatlar üzerinde anlık olarak hızlı yükseliş ya da düşüşlere neden olabilmektedir. Bu sebeple özellikle faiz kararı açıklanma saatlerinde pozisyonların yakından takibi önerilmektedir.Bu yakın takip neticesinde oluşabilecek ters pozisyonlar ve buna bağlı kayıplar önlenebilir.
Finansal bağımsızlığınızı artırmak ve pasif gelir elde etmek için hemen Forex hesabı açabilir, deneyimli trader'ları takip ederek otomatik kopyalama işlemine başlayabilirsiniz. Hesap açma işlemi için lütfen linke TIKLAYIN.
Yorumlar
Yorum Gönder